Antibioticaresistentie: een zorg voor iedereen!

Afbeelding
Antibioticaresistentie
De golf van Covid die de wereld nog steeds overspoelt, heeft de neiging de hardnekkigheid van andere belangrijke killers te verdoezelen. Antibioticaresistentie is een van de belangrijkste, zoals blijkt uit een studie waarin voor het eerst de impact van antibioticaresistentie op wereldschaal wordt beoordeeld.

Volgens de studie in The Lancet veroorzaakte het verlies aan doeltreffendheid van sommige antibiotica in 2019 wereldwijd 1,27 miljoen doden, meer dan aids of malaria. Dit is de eerste uitgebreide analyse van het wereldwijde effect van antimicrobiële resistentie, die 204 landen en gebieden bestrijkt. Professor Christopher Murray, co-auteur en epidemioloog aan de Universiteit van Washington, merkt op dat "deze nieuwe gegevens de ware omvang van antimicrobiële resistentie in de wereld onthullen. Eerdere schattingen voorspelden 10 miljoen doden per jaar tegen 2050, en we weten nu dat we veel dichter bij dat cijfer zitten dan we dachten. Het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) schat dat elk jaar meer dan 670.000 infecties in de EU/EER optreden als gevolg van bacteriële resistentie tegen antibiotica en dat ongeveer 33.000 mensen sterven als rechtstreeks gevolg van deze infecties.

Christopher Murray herinnert ons eraan dat "antibioticaresistentie een natuurlijk verschijnsel is: bacteriën passen zich genetisch aan om te omzeilen wat hen bedreigt en om te overleven. Maar ons misbruik van geneesmiddelen versterkt en versnelt deze trend, ook in de ontwikkelde landen. "De regio's die het hardst worden getroffen door antibioticaresistentie en de daarmee samenhangende sterfte zijn Afrika bezuiden de Sahara en Zuid-Azië (India, Nepal en Pakistan), met name omdat de blootstelling aan resistente bacteriën wordt bevorderd door slechte hygiënische omstandigheden (vuil water, enz.). West-Europa, waar het probleem meer te maken heeft met misbruik van behandelingen, staat op de 16e plaats van de 21.
Uit de studie blijkt ook dat de belangrijkste ziekten die door resistentie tegen antibiotica fataal worden, infecties van de lagere luchtwegen (vooral longontsteking), septikemie en intra-abdominale infecties (buikvliesontsteking, enz.) zijn. De meest voorkomende dodelijk resistente bacteriën in West-Europa zijn E. Coli, Klebsiella pneumoniae en Staphylococcus aureus.

 

België scoort hier heel slecht!

Om het probleem van antimicrobiële resistentie te beteugelen, werden de vergoedingsregels in 2017 en 2018 aangescherpt en lanceerden de regeringen in 2019 een actieplan om minder en beter gebruik van antibiotica aan te moedigen.

De resultaten van deze maatregelen zijn geanalyseerd en laten zien dat louter financiële stimulansen niet volstaan om minder en beter gebruik van antibiotica aan te moedigen. Bovendien lijken de dalingen van vergoede antibiotica na de lock-down-maatregelen tijdens de pandemie veel groter te zijn dan de dalingen na de beleidsmaatregelen. Daarom moeten artsen en patiënten bewust worden gemaakt. "Het is dringend noodzakelijk om aan preventieve gezondheid te doen. De Belgen presteren echter nog steeds slecht, ondanks de voorlichtingscampagnes (zie kader). Onze patiënten zijn niet erg bezorgd omdat ze zich niet bewust zijn van de gevolgen van deze dreiging. Voor hen zijn antibiotica onaantastbare wapens, oneindig efficiënt," benadrukt Sam Ward, uroloog. 

 

Consumption of Antibacterials for systemic use
Consumption of Antibacterials for systemic use (ATC group J01) in the community (primary care sector) in Europe, reporting year 2020