Beperkingen op het gebruik van fluorochinolon-antibiotica
Afbeelding
Tijdens zijn vergadering in mei 2023 heeft het Risicobeoordelingscomité voor geneesmiddelenbewaking (Pharmacovigilance Risk Assesment Committee, PRAC) van het Europees Geneesmiddelenbureau (European Medicines Agency, EMA) gezondheidswerkers eraan herinnerd dat het gebruik van fluorochinolon-antibiotica die via de mond, door injectie of door inhalering worden toegediend, moet worden beperkt vanwege het risico op invaliderende, langdurige en mogelijk onomkeerbare bijwerkingen.
De PRAC van het EMA herinnert beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg eraan dat het gebruik van fluorochinolon-antibiotica die oraal, via injectie of door inhalatie worden toegediend, moet worden beperkt vanwege het risico op invaliderende, langdurige en mogelijk onomkeerbare bijwerkingen.
Deze beperkingen zijn in 2019 ingevoerd na een Europese herziening (link is external)naar deze zeer zeldzame maar ernstige bijwerkingen. Uit de studie bleek dat, hoewel de consumptie van fluorochinolon-antibiotica is afgenomen, deze geneesmiddelen nog steeds kunnen worden voorgeschreven voor andere dan de aanbevolen indicaties.
Volgens de beperkingen op het gebruik van fluorochinolon-antibiotica mogen deze niet worden gebruikt:
• om infecties te behandelen die spontaan kunnen genezen of die niet ernstig zijn (bijvoorbeeld keelinfecties)
• om niet-bacteriële infecties te behandelen, zoals niet-bacteriële (chronische) prostatitis;
• om reizigersdiarree of terugkerende lage urineweginfecties (urineweginfecties die niet verder reiken dan de blaas) te voorkomen;
• om lichte tot matige bacteriële infecties te behandelen, tenzij de andere antibiotica die gewoonlijk voor deze infecties worden aanbevolen, niet kunnen worden gebruikt
Gezondheidswerkers worden eraan herinnerd dat de fluorochinolon-antibiotica alleen mag worden gebruikt als eerstelijnsbehandeling voor patiënten voor wie er geen andere behandelingsmogelijkheden zijn, en dan alleen na zorgvuldige afweging van de risico's en voordelen voor elke individuele patiënt. Het is ook belangrijk gezondheidswerkers eraan te herinneren hun patiënten te waarschuwen voor het risico van ernstige bijwerkingen van fluorochinolon-antibiotica, en ook voor de mogelijk langdurige en ernstige aard van deze bijwerkingen.
Patiënten moeten bij de eerste tekenen van ernstige bijwerkingen contact opnemen met een arts en de behandeling niet voortzetten. Speciale voorzorgsmaatregelen moeten worden genomen voor patiënten die gelijktijdig worden behandeld met corticosteroïden, ouderen, patiënten met nierfalen en patiënten die een transplantatie van vaste organen hebben ondergaan, aangezien bij deze patiënten het risico van door fluorochinolon-antibiotica veroorzaakte tendinitis en peesruptuur kan toenemen.