Refractaire epilepsie: implantaten aangedreven door... licht
Epilepsie is een chronische neurologische aandoening en heeft een grote psycho-medico-sociale impact. Bij 30% van de patiënten houden de aanvallen aan ondanks het gebruik van ten minste 2 geneesmiddelen. Deze patiënten worden “refractair” genoemd en hebben een neurochirurgische behandeling nodig waarbij het gebied in de hersenen dat verantwoordelijk is voor de aanvallen wordt verwijderd. Als het gebied echter niet kan worden gelokaliseerd, te groot is of zich in een deel van de hersenen bevindt dat gekoppeld is aan een primaire functie (bijvoorbeeld taal), is een operatie geen optie en wordt de patiënt doorverwezen voor neurostimulatie zoals nervus vagus stimulatie (VNS). Helaas blijven de reacties op VNS onvoorspelbaar en zeer variabel. Onderzoek is daarom bijzonder actief om de effectiviteit van deze behandeling te verbeteren. Dit geldt met name voor de AURORA-studie, waarin het neurostimulatiesysteem “NAO.VNS” wordt geëvalueerd.
Voor het eerst in de wereld werden twee implantaten van dit systeem met succes uitgevoerd in de Universitaire klinieken Saint-Luc en UZ Gent, respectievelijk door Dr. Herbert Rooijakkers en Dr. Frank Dewaele. Deze procedures vormen een belangrijke mijlpaal voor de AURORA-studie.
“We zijn verheugd om deel te nemen aan deze optische revolutie in neurostimulatie,” zeiden de twee chirurgen die verantwoordelijk zijn voor de operaties in de twee instellingen. “Deze technologie zal de behandeling van epilepsie en andere neurologische aandoeningen transformeren. Het biedt echte hoop voor patiënten die niet reageren op traditionele behandelingen.
Het NAO.VNS systeem is gebaseerd op opto-elektronische technologie. Het ontwikkelde implantaat minimaliseert het gebruik van metalen componenten en geeft de voorkeur aan innovatieve materialen zoals kwarts, polymere optische vezels en geminiaturiseerde fotovoltaïsche cellen. Deze materialen stellen het apparaat in staat om neurostimulatie te activeren met behulp van licht en bieden een aantal voordelen: langere levensduur van de batterij met een ultrasnel oplaadsysteem, verbeterde cyberveiligheid dankzij optische communicatie en, bovenal, grotere compatibiliteit met MRI-onderzoeken. Traditionele implantaten maakten het aanzienlijk moeilijker om dergelijke medische beeldvormingsonderzoeken uit te voeren en beperkten de medische behandeling van patiënten.
Kristl Vonck en Riëm El Tahry, hoofdonderzoekers aan UZ Gent en Cliniques Saint-Luc, benadrukken het belang van de compatibiliteit van het nieuwe systeem met MRI-onderzoeken: “In de gezondheidszorg is de toegang tot MRI-onderzoeken gewoonweg essentieel. Dit systeem garandeert deze toegang nu voor al onze implantaatpatiënten”, aldus professor Vonck. Professor El Tahry voegt hieraan toe: “Doordat we kunnen vertrouwen op MRI-beeldvorming, kunnen we onze neurostimulatieprocedures nog verder personaliseren en verbeteren.