Wereldaidsdag: nog steeds te laat gediagnosticeerd!

Afbeelding
Wereldaidsdag
Elk jaar, op 1 december, is het Wereldaidsdag. Dit jaar is een oproep gedaan tot wereldwijde solidariteit en gedeelde verantwoordelijkheid om essentiële HIV-diensten in stand te houden, parallel aan de dringende reactie op COVID-19.

De strijd tegen HIV is nog lang niet voorbij. In 2019 zullen meer dan 136.000 mensen wereldwijd positief getest zijn op hiv, waarvan ongeveer 20% in de Europese Unie (EU) en de Europese Economische Ruimte (EER) en 80% in het oostelijke deel van de Europese regio.

Deze cijfers, die op donderdag 26 november door het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn bekendgemaakt, wijzen op een ander zorgwekkend feit: de toename van het aantal niet-gediagnosticeerde mensen dat met HIV leeft. 

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het Europees Centrum voor ziektepreventie (ECDC) komt meer dan de helft van de HIV-diagnoses (53%) voor in een laat stadium van de infectie, wanneer het immuunsysteem al verzwakt is. Dit betekent dat het bestaande screeningsbeleid in de verschillende EU-landen niet doeltreffend is om de ziekte in een vroeg stadium op te sporen.

Volgens de cijfers van de studie is het aantal mensen met AIDS, het laatste stadium van een onbehandelde Hiv-infectie, in het afgelopen decennium gehalveerd. In de EU/EER werd echter 74% van de 2.772 aids-diagnoses in 2019 binnen drie maanden na de eerste hiv-diagnose gesteld. Dit toont aan dat er een groot probleem is van de late diagnose van een Hiv-infectie. Laattijdige diagnose draagt bij aan de verdere overdracht van HIV.

« Malgré Met de huidige focus op COVID-19 mogen we andere volksgezondheidskwesties zoals HIV niet uit het oog verliezen", zegt Dr. Andrea Ammon, directeur van het ECDC. "Er is een dringende noodzaak om prioriteit te geven aan een snellere diagnose van HIV. We kunnen de MDG-doelstelling niet halen als het gemiddeld drie jaar na de besmetting met het virus duurt voordat mensen leren dat ze Hiv-positief zijn - drie jaar waarin ze geen toegang hebben tot levensreddende behandeling en onbewust HIV kunnen overdragen. Als we het hoge percentage laat gediagnosticeerde gevallen willen terugdringen, is het van cruciaal belang dat we onze hiv-teststrategieën diversifiëren, zoals aanbevolen door het ECDC. »

Te late diagnose bij mensen ouder dan 50 jaar

Uit de gegevens van de hiv/aids-surveillance voor 2019 blijkt ook dat het percentage mensen dat te laat wordt gediagnosticeerd, toeneemt met de leeftijd. In de Europese regio als geheel werd bijvoorbeeld 67 procent van de mensen van 50 jaar en ouder laat gediagnosticeerd in het verloop van hun Hiv-besmetting. In 2019 werd één op de vijf nieuwe hiv-diagnoses gesteld bij een persoon ouder dan 50 jaar.

In 2019 werden in België 923 nieuwe hiv-diagnoses gesteld. Dit komt overeen met 2,5 nieuwe diagnoses per dag volgens de door Sciensano gepubliceerde cijfers. Na een daling van 28% van het aantal nieuwe diagnoses tussen 2012 en 2018 lijkt er in 2019 een plateau te zijn bereikt, met een lichte stijging van 4% ten opzichte van 2018. De hiv-epidemie in België is ook steeds meer gediversifieerd wat betreft de profielen van de getroffen bevolkingsgroepen.  

Het blijvend herhalen van de preventiecommunicatie is de boodschap

Het lijkt belangrijk om alle beschikbare instrumenten om zich tegen hiv-besmetting te beschermen beter te verspreiden: het condoom en de TPE (Treatment after exposure to HIV) in geval van een ongeluk, of PrEP (Pre-exposure prophylaxis for HIV) - continu of op aanvraag - afhankelijk van de praktijken en partners van het moment.

Voor mensen met hiv die onder behandeling zijn en die meer dan zes maanden lang een ondetecteerbare virusbelasting hebben, stelt TasP (Treatment as Prevention) hen in staat om de overdracht van hiv naar hun partners te voorkomen.

Referenties:

www.euro.who.int

www.preventionsida.org