De externe audit, die apothekers zelf financieren, is een investering die de moeite loont, omdat het hen het voordeel biedt van een frisse, objectieve kijk van een collega-apotheker op hun apotheek en de werking ervan", legt Koen Straetmans, voorzitter van het APB, uit. Patiënten waarderen de inspanningen die we leveren om de farmaceutische zorg voortdurend te verbeteren. Apothekers spelen een essentiële rol in de gezondheidszorg. In dat opzicht levert onze sector al opmerkelijk werk, maar we streven ernaar om het nog beter te doen."

Naar een autocontrole

De invoering van externe audits kadert in de hervorming van het inspectiebeleid van het FAGG. Het Agentschap wil dat de apothekerssector ten volle zijn verantwoordelijkheid neemt en de principes van zelfcontrole toepast. De externe audit werd al wettelijk ingevoerd sinds de hervorming van 30 mei 2022. Het Koninklijk Besluit van 20 juli 2023, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op dinsdag 19 september, legt de frequentie en de procedures vast. Voortaan zijn de Belgische apotheken wettelijk verplicht om om de 4 jaar een externe audit uit te voeren (de eerste keer 5 jaar). In tegenstelling tot de inspecties van het FAGG is de audit geen controle-instrument en zijn er geen sancties voor eventuele tekortkomingen.

20 prioritaire punten

De audit wordt uitgevoerd door een onafhankelijke externe auditor, die een gekwalificeerde apotheker is. Hij of zij heeft ook de nodige praktijkervaring en heeft een specifieke opleiding gevolgd om de audit uit te voeren. Om hun apotheek te laten auditeren, maken apothekers zelf afspraken met een gecertificeerde auditor. Momenteel zijn al 24 Franstalige en 28 Nederlandstalige apothekers opgeleid voor externe audit. Tijdens de 4 uur durende audit zullen ze samen met de geauditeerde apothekers 20 prioritaire punten overlopen, die samen de minimumvereisten vormen om kwaliteitswerk te garanderen. Deze punten zijn georganiseerd rond 3 thema's: logistiek, farmaceutische zorg en controle van farmaceutische zorg, en interne en externe communicatie.

De auditor schetst een beeld van de werking van de apotheek en geeft de apotheker constructieve feedback, samen met adviezen om het kwaliteitssysteem van de apotheek te verbeteren of te versterken. Waar nodig geeft de auditor in zijn auditrapport de verbeterpunten aan. Op basis hiervan stelt de apotheker zijn actieplan op, in overleg met zijn team en met de hulp van de auditor.

Eenmaal gedefinieerd wordt dit actieplan ook vastgelegd in het kwaliteitshandboek van de apotheek. Het is vervolgens aan de apotheker en zijn team om het uit te voeren en de resultaten ervan te evalueren binnen de termijn die ze zelf hebben vastgelegd. De conclusies van de audit en de gesprekken tussen de apotheker en de auditor zijn vertrouwelijk en worden niet meegedeeld aan het FAGG, het APB of de lokale apothekersverenigingen.

"In de afgelopen twee jaar, met de coronaviruscrisis, hebben apothekers meer waardering en erkenning gekregen van zowel het grote publiek als beleidsmakers. Het is essentieel dat we voortbouwen op deze positieve elan en onze vitale rol in de eerstelijnszorg blijven versterken en optimaliseren. Met de externe audit laten we zien dat we er elke dag naar streven de beste patiëntenzorg te bieden", besluit de voorzitter van het APB. —