Alarmerende cijfers

"In 2022 zal één Belg op vier psychofarmaca gebruikt hebben. In tien jaar tijd is het gebruik met 70% gestegen. De geestelijke gezondheid is in de loop der jaren verslechterd, vooral door de covid crisis, maar dit fenomeen alleen verklaart deze explosie niet. Er zijn al talloze campagnes gevoerd om het publiek bewust te maken van het gebruik van deze drugs en hun schadelijke effecten. Ze hebben niet het gewenste effect gehad," klaagt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke.

"We moeten evolueren naar een meer aangepast gebruik, door een meer doordachte, diepgaande en gecoördineerde aanpak. Bovenal moeten we de behoeften van de patiënt begrijpen en kijken naar niet-farmacologische opties. Als het geneesmiddel wordt gebruikt, moet er bijzondere aandacht worden besteed aan de duur van de behandeling, de bijwerkingen en de geleidelijke ontwenning, een kwestie die vanaf het begin moet worden aangepakt," zegt Sabine Tordeur, Directeur-generaal van DG Healthcare.

" Professionele zorgverleners hebben een cruciale rol te spelen die veel verder gaat dan het diagnosticeren, voorschrijven of verstrekken van medicatie: ze moeten altijd eerst proberen om tot een niet-medicamenteuze oplossing te komen. Ze hebben ook de verantwoordelijkheid om, in gevallen waar medicatie noodzakelijk lijkt, het gebruik van psychotrope middelen door hun patiënten nauwlettend te volgen, hen te informeren, motiveren, ondersteunen en onderwijzen, en hen indien nodig bij te sturen".

Om dit te bereiken is een essentiële eerste stap het openen van een dialoog met patiënten over hun geneesmiddelengebruik en de niet-medicamenteuze alternatieven die voor hen beschikbaar zijn, zoals het aanpassen van hun levensstijl of (psycho-)therapeutische monitoring. 

"Het doel van de campagne is dan ook om artsen bewuster te maken van de noodzaak om de voorkeur te geven aan een niet-medicamenteuze aanpak, een dialoog met de patiënt en alternatieve benaderingen, zoals het aanpassen van de levensstijl van de patiënt of psychotherapeutische follow-up.

 "Informeer uw patiënten over de niet-medicamenteuze ondersteuning die voor hen beschikbaar is, leer hen hoe ze medicatie verstandig kunnen gebruiken, maak hen bewust van de risico's en bijwerkingen en moedig hen aan om te praten over hoe hun situatie evolueert. Bouw een netwerk van zorgverleners rond uw patiënten zodat u hen de best mogelijke ondersteuning kunt bieden," besluit Sabine Tordeur.

Ondersteuning voor zorgverleners met https://www.gebruikvanpsychofarmaca.be

De campagne "Psychofarmaca: wat zijn de risico's voor uw patiënten? Laten we samen een gepast gebruik bevorderen" is bedoeld om zorgverleners te ondersteunen en hun rol te benadrukken door hen te voorzien van actuele kennis over psychotrope middelen.

Er is een webportaal ontworpen om hen toegang te geven tot betrouwbare informatie die zoveel mogelijk gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs. De portal is speciaal ontworpen voor artsen, apothekers en psychologen en linkt naar speciaal aangepaste bronnen zoals studies, online training en praktische hulpmiddelen.

Deze campagne wordt uitgevoerd in samenwerking met de BelPEP (Belgian Psychotropics Expert Platform) expertgroep en met de steun van professionele organisaties zoals de SSMG, Domus Medica, APB, UPPCF en VVKP.

Maar de FOD Volksgezondheid overweegt ook andere acties, zoals meer transparantie bij het voorschrijven en afleveren door apothekers. In de toekomst zullen we ook maatregelen moeten nemen aan de aanbodzijde, door de beschikbare volumes te verminderen en de verpakkingen te beperken, naar het voorbeeld van wat nu gebeurt met antibiotica (het afleveren van het exacte aantal benodigde pillen in plaats van een hele doos)", legt Frank Vandenbroucke uit. Maar dit zal tijd vergen, en overleg met de farmaceutische sector is gepland", besluit de minister.

Meer info: 

https://www.gebruikvanpsychofarmaca.be