Overgevoeligheid voor geneesmiddelen zou 8% van de bevolking treffen, met meestal goedaardige vormen.

Afbeelding
x
Van de 34 miljoen geneesmiddelen gerelateerde bijwerkingen die elk jaar wereldwijd worden gemeld, zijn er 7,25 miljoen, of 21%, te wijten aan overgevoeligheid voor geneesmiddelen, volgens de cijfers die Dr. Bénédicte Lebrun-Vignes, dermatoloog en veneroloog van de afdeling interne geneeskunde en klinische immunologie van het ziekenhuis Pitié-Salpêtrière (AP-HP, Parijs), heeft gepresenteerd op een bijeenkomst van de Franse Academie voor Farmacie. Het verschijnsel treft meer vrouwen (11,4%) dan mannen (7,2%). Het blijft moeilijk te kwantificeren en te kwalificeren, aangezien het zowel onder gerapporteerd als overschat wordt door verwarring met allergie.

In 90% van de gevallen is de overgevoeligheid voor geneesmiddelen echter niet allergisch. Het is meestal goedaardig, met huidverschijnselen van maculo-papulier exantheem of urticaria. Zij wordt meestal veroorzaakt door antibiotica, met name beta-lactamines, en niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's). De risico's zijn afhankelijk van de situatie: polymedicatie, de gezondheidstoestand van de patiënt (infectie, asthenie, koorts, stress), chirurgische ingreep, enz. ”Onmiddellijke overgevoeligheid gaat gepaard met het gebruik van meerdere geneesmiddelen en is dosisafhankelijk. Ze is zelden ernstig en manifesteert zich als een geïsoleerde uitslag", aldus professor Frédéric Bérard, hoofd van de afdeling immuno-dermatologie en allergologie van het Clinique Universitaire Lyon-Sud Vertraagde overgevoeligheid, die al dan niet allergisch kan zijn, uit zich meestal in een exantheem, dat zich gunstig ontwikkelt één tot vier weken na het staken van het geneesmiddel, gevolgd door afschilfering zonder gevolgen. Allergische overgevoeligheid is ernstiger, met anafylactische reacties. Bij het Dress-syndroom (drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms) kan de patiënt een huiduitslag met fijne schilfers, veranderde algemene conditie, koorts, schade aan de lever (cytolyse, cholestase), nieren (interstitiële nefropathie), longen (tot acuut respiratoir distress syndroom) en hart (myocarditis) presenteren. Het sterftecijfer wordt geschat op 5-10%.  De meest betrokken geneesmiddelen zijn anti-epileptica, allopurinol, antibacteriële sulfonamiden, minocycline, dapsone. Toxische epidermale necrolyse treft tussen 100 en 400 mensen per jaar in Frankrijk, met een sterftecijfer van 23%. Het wordt onderverdeeld in het Stevens-Johnson syndroom (minder dan 10% van het huidoppervlak onthecht), het overlappingssyndroom (10 tot 30%) en het Lyell syndroom (meer dan 30%). Het uit zich in een veranderde algemene gezondheidstoestand met hoge koorts, beschadiging van de slijmvliezen en, in 25% van de gevallen, longschade (ARDS). "Het kan worden veroorzaakt door antibacteriële sulfamiden, allopurinol, anti-epileptica, NSAID's van de oxicam-familie, nevirapine, lamotrigine, sertraline, pantoprazol en tramadol. Nieuwe moleculen lopen een hoog risico: de anti-epileptica zonisamide, oxcarbazepine, levetiracetam en de geneesmiddelen tegen kanker mogamulizumab, vemurafenib, cobimetinib", aldus Dr. Lebrun-Vignes.

Referenties: Van de zitting van de Franse Académie de Pharmacie (5 april).