Colorectale kanker (dikke darm) is één van de 3 meest voorkomende kankers in België, tweede bij vrouwen en derde bij mannen, met een totaal van bijna 8000 nieuwe gevallen per jaar. Het veroorzaakt meer dan 2500 sterfgevallen per jaar in België, maar het is geen fataliteit: screening kan levens redden!

En in maart, de internationale darmkankermaand, herinnert de Stichting tegen Kanker de mensen eraan dat het belangrijk is zich te laten screenen voordat de symptomen zich voordoen. De autoriteiten stellen een gratis, gemakkelijk uit te voeren test ter beschikking van mannen en vrouwen tussen 50 en 74 jaar.

De systematische screening is bedoeld voor mannen en vrouwen tussen 50 en 74 jaar die geen symptomen van colorectale kanker hebben en die geen bijzondere risicofactor (met name erfelijke) voor colorectale kanker hebben. Om de twee jaar krijgen zij een doeltreffende, gratis en gemakkelijk uit te voeren test aangeboden die thuis kan worden uitgevoerd. Hierbij wordt een monster van de ontlasting genomen, dat naar een laboratorium wordt gestuurd om te zoeken naar bloedsporen die met het blote oog niet waarneembaar zijn.

In 95% van de gevallen zal de test normaal zijn en zullen de mensen gerustgesteld zijn. Als de test positief is, zal een diagnostische colonoscopie worden aanbevolen. In de meeste gevallen zal het onderzoek onschadelijke letsels of poliepen aan het licht brengen die het best worden verwijderd.

In het algemeen is het voldoende dit onderzoek om de twee jaar te doen, aangezien colorectale kanker zich meestal zeer langzaam ontwikkelt. Voor mensen met een bijzonder hoog risico, en met name in geval van een erfelijke aanleg, is het echter raadzaam ruim voor de leeftijd van 50 jaar uw arts te raadplegen. Zij zullen dan een screening via een colonoscopie aangeboden krijgen.

In 2020 blijft de deelname aan georganiseerde screening te laag met 13,1% in Brussel en 13,1% in Wallonië. In Vlaanderen is het beter: 48,5% van de bevolking die werd uitgenodigd om deel te nemen aan de screening, heeft de gratis test uitgevoerd.

Hoe later de kanker wordt gediagnosticeerd, hoe kleiner de kans op genezing. En de behandelingen zullen invasiever en pijnlijker zijn, soms met ernstige gevolgen voor de patiënten. Voor alle stadia bedraagt de relatieve 5-jaarsoverleving voor colorectale kanker in België 70% (cijfers gebaseerd op 2014-2019). Indien de kanker echter in stadium I of II (vroeg) wordt gediagnosticeerd, bedraagt de overlevingskans respectievelijk 97% en 88%. Voor stadium IV van colorectale kanker daalt de overlevingskans echter tot 20%, vandaar het belang van vroegtijdige opsporing.

"In mijn dagelijkse praktijk zie ik hoe belangrijk het is om te investeren in preventie, screening en vroegtijdige diagnose: dit biedt de grootste mogelijkheden om de overlevingskansen verder te verbeteren. Als arts roep ik de bevolking op om gebruik te maken van de gratis opsporingstest", benadrukt Eric Van Cutsem, diensthoofd van de afdeling spijsverteringsoncologie aan het UZ en de KULeuven, en voorzitter van de Stichting tegen Kanker.